O czym mówi test Quantiferon TB Gold?

Pytanie nadesłane do redakcji

Byłam chora na gruźlicę (w plwocinach nie było prątków, był płyn w opłucnej). Leczenie przebiegło pomyślnie. Leki przyjmowałam systematycznie, zgodnie z zaleceniem lekarza. Trzykrotnie po chorobie robiłam zdjęcie RTG i wszystko już było w porządku. Lekarz uznał leczenie za zakończone. Po upływie ok. 8 miesięcy po zakończeniu leczenia wykonałam test Quantiferon-TB gold in Tube i z tego testu wynika, że stężenie interferonu gamma wskazuje na zakażenie M. tuberculosis. Mój lekarz stwierdził, że w moim przypadku wynik tego testu będzie zawsze taki, bo miałam styczność z tą chorobą. Czy taki wynik tego testu oznacza nawrót choroby?

Odpowiedział

dr n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Test Quantiferon TB gold podobnie jak skórna próba tuberkulinowa służy do diagnostyki zakażenia prątkiem gruźlicy. Dodatni wynik świadczy jedynie o kontakcie z prątkiem gruźlicy w przeszłości i nie pozwala na odróżnienie zakażenia latentnego (utajonego) od aktywnej gruźlicy Wyjaśnienia wymaga, że następstwem narażenia na prątki jest zazwyczaj bezobjawowe zakażenie latentne (objawiające się jedynie dodatnimi wynikami wspomnianych testów), a jedynie u niewielkiego odsetka zakażonych dochodzi do rozwoju jawnej klinicznie czynnej gruźlicy.

Test Quantiferon TB gold należy do testów oceniających wytwarzanie interferonu gama pod wypływem stymulacji antygenami prątka gruźlicy. Głównym zadaniem tego rodzaju testów jest wykrywanie często spotykanej bezobjawowej latentnej postaci zakażenia gruźliczego. Są to wskaźniki zastępcze (surogaty) zakażenia Mycobacterium tuberculosis, które wskazują na wytworzenie odporności typu komórkowego w stosunku do M. tuberculosis. Przewagą testów oceniających wytwarzanie interferonu jest brak wpływu szczepienia BCG na ich wynik, podczas gdy szczepienie przeciwko gruźlicy może powodować "fałszywie" dodatni wynik próby tuberkulinowej.

Jak wspomniałem, testy te nie są w stanie odróżnić bezobjawowego zakażenia latentnego czy przebycia gruźlicy w przeszłości od czynnej gruźlicy i nie powinny być stosowane do jej rozpoznawania.

W Pani przypadku z góry można było przewidzieć dodatni wynik testu po przebytej gruźlicy, więc nie bardzo rozumiem jaki był cel jego wykonania.

Ponieważ chorowała Pani na gruźlicę, to pomimo wyleczenia testy pozostaną dodatnie, bo świadczą o wytworzeniu odporności po kontakcie z prątkiem. Osoba chora na czynną gruźlicę ma objawy kliniczne, takie jak: gorączka/stany podgorączkowe, przewlekły kaszel (trwający >3 tyg.), odkrztuszanie, złe samopoczucie, utrata masy ciała, nocne poty, dreszcze i osłabienie. Jeżeli po wyleczeniu czuje się Pani dobrze i nie ma opisanych powyżej objawów, to brak powodów do niepokoju. W razie wątpliwości proszę skorzystać z porady specjalisty - jak Pani przecież wie, gruźlica jest uleczalna.