Nadpotliwość stóp i dłoni

Pytanie nadesłane do redakcji

Mam 19 lat. Moim głównym problemem jest ogólna nadpotliwość. Już od początku mojego życia się z tym zmagam i z wiekiem się to nasila. Najbardziej pocą mi się dłonie i stopy. Oprócz tego dłonie i stopy są często zimne, czasami nawet skostniałe. W stopach, duże palce czasem mi siwieją. Przez ten problem nie mogę normalnie żyć. Jestem często rozdrażniona, ten problem jest dla mnie bardzo uciążliwy, zwłaszcza w lecie, gdy dłonie i stopy mam często odparzone. W zimie natomiast bardzo marznę. Chciałabym zaznaczyć, że jestem bardzo schludną osobą. Może nawet przez ten problem aż za bardzo, jednak to nie wystarcza. Byłam u lekarza rodzinnego (dosyć dawno) i polecił mi odstawienie soków (typu Kubuś, Pysio), po prostu mniej pić. Niestety to nie pomaga. Chciałabym się udać do jakiegoś lekarza, ale nie wiem do jakiego. Nie wiem od czego zacząć.

Odpowiedział

dr n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Pani problemem jest nadpotliwość, czyli nadmierne pocenie się oraz zaburzona gra naczyniowa - związana najprawdopodobniej z działaniem autonomicznego układu nerwowego. Nadpotliwość to stan, w którym gruczoły potowe wytwarzają nadmierną ilość potu. Problem ten występuje zwykle między 20. a 30. rokiem życia. Wyróżnia dwa typy nadmiernego pocenia: miejscowy oraz uogólniony. Pierwszy typ dotyczy jedynie niektórych obszarów ciała, zazwyczaj stóp, dłoni, jak w Pani przypadku bądź pachwin. Postać uogólniona obejmuje cało ciało.

Nadpotliwość może pojawić się z wielu przyczyn. Może być spowodowana na przykład zaburzeniami hormonalnymi (np. chorobą tarczycy) lub zaburzeniami nerwowymi (np. neuropatią).

Niepokojąca może być nadpotliwość, która występuje w przebiegu poważniejszych schorzeń. Wskazywać na nią może np. szybka utrata masy ciała, stany podgorączkowe czy współistnienie innych niepokojących objawów.

U pacjentów, u których dolegliwość związana jest z innych schorzeniem, w pierwszej kolejności konieczne jest leczenie choroby podstawowej, dlatego proponuję udanie się do lekarza pierwszego kontaktu i wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych (morfologia krwi, OB, badanie ogólne moczu, jonogram, kreatynina, TSH). Jeżeli wyniki będą prawidłowe, to Pani problem ma charakter miejscowy i zajmują się nim lekarze medycyny estetycznej oraz dermatolodzy. Nadmierna potliwość występuje u około 2-3% populacji. Problem musi być częsty, także w Polsce, bo powstały wyspecjalizowane ośrodki zajmujące się problemem nadpotliwości (np. Centrum Leczenia Nadpotliwości, Medycyna Estetyczna bez tajemnic)

Nadmierne kurczenie się naczyń to z kolei problem angiologów i chirurgów naczyniowych.

Leczenie nadpotliwości polega na stosowaniu miejscowym leków zmniejszających pocenie (np. 20% chlorek glinu). Czasem stosuje się Ditropan. W poważniejszych przypadkach stosuje się toksynę botulinową, która paraliżuje zakończenia nerwowe, zatrzymując w ten sposób wytwarzanie potu. Metoda ta doskonale sprawdza się, gdy schorzenie dotyka dłonie lub stopy, jak w Pani przypadku. Możliwe jest też laserowe usunięcie gruczołów w miejscach, w których ilość tkanki tłuszczowej jest wystarczająco duża, np. w obrębie pach, jak też wykonanie blokady układy współczulnego. Załączam linki do grup wsparcia i towarzystwa naukowego zajmującego się leczeniem nadmiernej potliwości. Proszę o zapoznanie się z tymi informacjami przed wizytą u lekarza.

Ryc. Wizualna skala potliowści rąk (źródło: Wikipedia)

Fot. Nadmiernie spocona dłoń (źródło: Wikipedia)