Pytanie nadesłane do redakcji
Odebrałam wyniki badań krwi. Wyniki morfologii krwi i moczu prawidłowe. OB 4. Niepokoi mnie wynik ASO 445. W normie jest do 200. Co oznacza podwyższone ASO? Dziecko brało antybiotyk na zapalenie oskrzeli 3 lata temu. Nigdy nie miał szkarlatyny ani anginy. 5 lat temu chory był na ospę wietrzną. Ma często nawracającą drożdżycę jamy ustnej, która była leczona Nystatyną lub Flucortą lub Daktarin żel. Ma alergię na jad owadów. W okresie jesienno-zimowym ma typowe wirusówki.
Odpowiedział
dr n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Akronim ASO (ang. anti-streptolysine O) oznacza miano swoistych przeciwciał przeciwko enzymowi produkowanemu przez paciorkowce, streptolizynie O. Swoiste przeciwciała, czyli podwyższone ASO, pojawiają się po kontakcie z paciorkowcem, zatem ich obecność dowodzi przebycia zakażenia paciorkowcowego lub wskazuje na nosicielstwo.
Wzrost miana (żeby stwierdzić wzrost, potrzeba przynajmniej dwóch oznaczeń) wskazuje na niedawny kontakt z drobnoustrojem lub uczynnienie gorączki reumatycznej. Samo podwyższone ASO nie stanowi wskazania do podawania antybiotyku, gdyż paciorkowce są częstymi bakteriami w środowisku i wiele osób jest narażonych na kontakt z nimi - znaczny odsetek dzieci jest nosicielami, co może powodować podwyższenie miana ASO, natomiast nie jest groźne. Co istotne, nosicielstwo paciorkowców nie zwiększa ryzyka gorączki reumatycznej, zatem nie wymaga leczenia.
Kilka procent zdrowych ludzi ma podwyższone ASO. Wspomniane przez Panią choroby wirusowe, w tym ospa wietrzna, zapalenie oskrzeli, jak też drożdżyca nie mają wpływu na ASO. Prawidłowe wyniki Pani synka (niskie OB, prawidłowa morfologia krwi) wskazują, że jest to albo „stara sprawa” albo nosicielstwo. Podwyższone ASO może też być wynikiem fałszywie dodatnim.
Nie wiem co było bezpośrednią przyczyną wykonania badań, w tym ASO. Wspomnę, że w wątpliwych przypadkach warto wykonać bardziej swoiste badania, np. oznaczenie anty-DNA-azy B. Rozumiem Pani niepokój - dlatego w razie wątpliwości proponuję zasięgniecie porady pediatry specjalizującego się w chorobach zakaźnych.
Piśmiennictwo:
HealthLibrary: Strep ThroatKidsHealth: Strep Throat
KidsHealth: Tonsillitis
NCBI: Evaluation of Poststreptococcal Illness Am Fam Physician 2005 May 15; 71(10): 1949
Wikipedia: ASO (badanie)