×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Usunięcie migdałków podniebiennych

Pytanie nadesłane do redakcji

Synowi w wieku 23 lat zamiast przegrody nosowej wycięto migdałki podniebienne. Wcześniej lekarz nigdy go nie diagnozował i nie leczył – co w takim przypadku gdy były zdrowe i czym to grozi?

Odpowiedziała

lek. med. Agata Szołdra-Seiler
specjalista otolaryngolog
Oddział Laryngologii
Szpital Wojewódzki w Koszalinie

W dobie racjonalnej antybiotykoterapii i możliwości immunomodulacji (poprawianie odporności poprzez m.in.: szczepienia, suplementy diety, ziołoterapię), wskazania do usunięcia migdałków podniebiennych znacznie się zawęziły współcześnie. Stąd tonsillektomię (usunięcie migdałków podniebiennych), operację chyba najczęstszą statystycznie w praktyce otolaryngologicznej, wypiera zabieg mniej inwazyjny - różnymi metodami wykonywana tonsillotomia (pomniejszenie masy tkanki migdałkowej).

U dorosłych ciągle wskazaniem do całkowitego usunięcia migdałków są nawracające paciorkowcowe anginy – bez poprawy po leczeniu zachowawczym, nawracające ropnie okołomigdałkowe, bezdech senny i zaburzenia połykania oraz mowy (kluskowata, bełkotliwa) związane ze znacznym przerostem migdałków, a także choroby odogniskowe (gorączka reumatyczna, zapalenie serca, nerek, tęczówki, posocznica itp.). Jednostronnie usuwa się migdałek podejrzany o proces nowotworowy lub w celu uzyskania dostępu do przestrzeni przygardłowej.

Statystycznie po tonsillektomii w <2% przypadków występuje znaczne krwawienie: wczesne (w 1. dobie po zabiegu) i/lub późne (w 5.–10. dobie po zabiegu – wskutek oddzielania się strupów i włóknika z nisz pomigdałkowych). Niekiedy krwotok jest tak duży, że wymaga uzupełnienia utraconej krwi. Przetoczenie krwi jest obciążone między innymi ryzykiem przeniesienia chorób typu wszczepiennego. Sporadycznie zdarza się uszkodzenie struktur anatomicznych leżących w pobliżu migdałków: języczka, łuków podniebiennych, przestrzeni przygardłowej. W przebiegu gojenia mogą powstać zniekształcające blizny i może zmienić się mowa (nosowanie otwarte). Gardło stanowi element jamy rezonacyjnej, usunięcie 2 objętościowo dużych narządów może zmienić barwę głosu, co jest istotne w przypadku śpiewaków.

Gojenie się rany pooperacyjnej może powikłać się miejscowym i/lub ogólnym procesem zapalnym wymagającym antybiotykoterapii i przedłużenia hospitalizacji. Kazuistycznie są opisywane przypadki posocznic, ropni gardła, zakrzepic, odoskrzelowego zapalenia płuc.

Śmiertelność przy zabiegu jest szacowana na 1:16 000–1:35 000 wykonanych tonsillektomii (przyczyny: krwotok, obturacja dróg oddechowych, powikłania znieczulenia ogólnego).

W okresie pooperacyjnym występują bóle gardła, bolesne przełykanie i związane z tym odwodnienie. Zdarza się także pooperacyjny obrzęk języczka i podniebienia miękkiego mogące doprowadzić do duszności.

Teoretycznie po usunięciu migdałków podniebiennych zmienionych chorobowo nie powinno być większej predyspozycji do infekcji, gdyż inne elementy układu odpornościowego gardła przejmą ich funkcję. Jednak część pacjentów zgłasza nieznacznie większą zapadalność na zapalenia krtani i tchawicy. Część operowanych zgłasza przykre uczucie suchości w gardle, a inni większą łatwość w dławieniu się kęsami pokarmu – utrzymujące się jeszcze długo po zabiegu. Niektórzy autorzy podają także zwiększenie ryzyka zachorowalności na nowotwory układu chłonnego.

W świetle powyższych informacji należy stwierdzić, że wskazania do usunięcia migdałków podniebiennych muszą być stawiane ostrożnie i z pełną odpowiedzialnością.

Piśmiennictwo:

Janczewski G.: Tonsillektomia i adenotomia. [W:] Janczewski G. Osuch-Wójcikiewicz E. (red.): Ostry dyżur. Otolaryngologia. α-medica Press 2003: 197–208.
Modrzejewski M., Faustyniak-Modrzejewska M.: Granice leczenia zachowawczego schorzeń migdałków podniebiennych, migdałka gardłowego i krzywej przegrody nosa. TERAPIA Laryngologia. 2004; 6(153): 5–7.

04.10.2013
Inne pytania

Publikacje, którym ufa Twój lekarz

Medycyna Praktyczna jest wiodącym krajowym wydawcą literatury fachowej. 98% lekarzy podejmuje decyzje diagnostyczne lub terapeutyczne z wykorzystaniem naszych publikacji.